Ülkemizde, özellikle akademik teşviğin gündeme gelmesinden sonra üzerinde ciddi bir şekilde durulması gereken bir konu olarak karşımıza çıkan yayın etiği kavramı, akademisyenleri üretkenliğe sevk etmesi açısında olumlu iken, diğer yandan nitelikten çok niceliğin ön plana çıkarılabilme endişesi akademik camiayı düşündürmektedir. Zira akademik teşvikin çıktığı andan itibaren genel olarak üniversitelerin yayın sayılarının çoğalması, kongrelerin ve bildirilerin geçmiş senelere oranla ciddi anlamda artması, bu endişeleri tetikler niteliktedir. Dolayısıyla gerek üniversitelerin, gerekse ülkemizdeki bilim insanlarının prestiji açısından, üzerinde önemle durulması ve yayın etiği ihlali bağlamında en ufak boşluğun olmaması adına sürekli gündemde tutulması gereken bir konu olduğu düşünülmektedir.
Süreklilik ve birikim, bilimin ilerlemesinde önemli iki parametre olduğu gibi, yansızlık ve araştırma süresince dürüst olmak da önemli olan bir diğer faktördür. Nitelikli araştırmaların bilime katkı sunmaması düşünülemez. Nitelikten yoksun bir çalışma için ise aynı şeyleri söylemek mümkün değildir. Dolayısıyla bilimsel çalışmalarda yansızlık, dürüstlük ve etik ilkelere bağlılık, nitelikli çalışmaların ortaya çıkmasına vesile olacaktır (Kurtulmuş ve Ardıç, (2013).
Bilim insanlarının, doğaları gereği, dürüst ve yansız olması beklenir. Ancak, yayınlarında etik dışı davranışlara başvuran ve bireysel çıkarları yüzünden başkalarının emeğine göz diken akademisyenlerin olduğu görülmektedir. Bu ve benzer olaylar, Türkiye’de bilimin gelişmesinin önündeki en büyük engel olduğu düşünülmektedir.
İnci (2009)’nin de belirttiği üzere “Bilimin temeli dürüstlüktür. Bilimsel araştırmanın amacı, maddi kazanç sağlamak, toplumda ünlü olmak, kendini yüceltmek, meslektaşları arasında sivrilmek değildir. Bilimci “bilim teknisyeni” değil, aydın bir kimlik olduğunda etik felsefeyi de tam özümsemiş olmalıdır. İnsan, bilimci olmaya, bilimci gibi yaşamaya karar verdiğinde, öncelikle ve özellikle bilim etiğini incelemek, öğrenmek zorundadır. Etik olmadan bilim olmaz.”
KAYNAKÇA
İnci O., (2009). “Bilimsel Yayın Etiği İlkeleri, Yanıltmalar Yanıltmaları Önlemeye Yönelik Öneriler”. Sağlık Bilimleri Süreli Yayıncılık. http://uvt.ulakbim.gov.tr; 13.04.2016
Kurtulmuş, M., ve Ardıç, T., (2013).“Lisansüstü Öğrencilerin Bilimsel Araştırma Sürecine İlişkin Gözlemledikleri Etik Dışı Davranışlar”. Sözlü Bildiri; TurkishStudies- International PeriodicalForTheLanguages, LiteratureandHistory of TurkishorTurkic Volume 8/12 Fall 2013, p. 831-840.